Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Trzciance

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 września 2020 roku Gmina P. wystąpiło o nakazanie pozwanemu A. K. zamieszkałemu (...) opuszczenie i wydanie będącej własnością powoda części nieruchomości gruntowej nr 378 położonej w K. o powierzchni około 2130 m2 stanowiącej część drogi gminnej, dla której w Sądzie Rejonowym w Trzciance prowadzona jest księga wieczysta Kw nr (...). Ponadto powód domagał się zasądzenia od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pismem z dnia 3 listopada 2020 roku A. K. wniósł o oddalenie w całości powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania. Podniósł zarzut zasiedzenia nieruchomości i innego przebiegu granicy działek (...), aniżeli podaje powód.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Gmina P. jest właścicielem nieruchomości położonej w K., gmina P., powiat czarnkowsko- (...), woj. (...) o powierzchni 2.30.00 ha, działki o numerach geodezyjnych (...), dla której Sąd Rejonowy w Trzciance Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C. prowadzi księgę wieczystą (...). Działka o numerze geodezyjnym (...) została w księdze wieczystej oznaczona jako droga.

(dowód: wydruk księgi wieczystej (...) – k. 5-14)

Pismem z dnia 24 kwietnia 2020 roku Wójt Gminy P. wezwał A. K. do zaniechania naruszania posiadania prawa własności działki (...) poprzez przywrócenie stanu zgodnie z oznaczonymi punktami granicznymi wskazanymi na załączonym szkicu polowym i to w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma. Pismem z dnia 29 kwietnia 2020 roku A. K. odpowiedział na wezwanie odmawiając zwrotu nieruchomości. Pismem z dnia 17 czerwca 2020 roku Gmina P. ponowią wezwanie.

(dowód: wezwanie z dnia 24 kwietnia 2020 roku z szkicem polowym i dowodem doręczenia– k. 15, 16; pismo z dnia 29 kwietnia 2020 roku – k. 18; wezwanie z dnia 17 czerwca 2020 roku – k. 17)

A. K. jest właścicielem nieruchomości położonej w K., gmina P., powiat czarnkowsko- (...), woj. (...), o powierzchni 4.45.00 ha, działka o numerze geodezyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Trzciance Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C. prowadził księgę wieczystą (...). A. K. jest też właścicielem nieruchomości położonej w K., gmina P., powiat czarnkowsko- (...), woj. (...), o powierzchni 8.70.00 ha, działki o numerze geodezyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Trzciance Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C. prowadził księgę wieczystą (...). Działka ewidencyjna (...) sąsiadują z działką (...). Druga z nieruchomości została nabyta na podstawie decyzji o przydziale nieruchomości rolnych w 1947 roku I. K.. Działka o numerze (...) została kupiona przez D. K. dnia 1 marca 1977 roku.

(dowód: wydruk księgi wieczystej (...) – k. 35-46; wydruk księgi wieczystej (...) – k. 47-63; wypis z rejestru gruntów – k. 64, 65; mapa ewidencyjna – k. 66; decyzja o przydziale nieruchomości z dnia 15 września 1947 roku – k. 68; wpis własności z dnia 18 marca 1947 roku – k. 61; umowa kupna sprzedaży z dnia 1 marca 1977 roku – k. 69, 70; odpis księgi wieczystej Kw (...)-k.78, 81; pismo do Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej z dnia 20 stycznia 1961 roku – k. 82; decyzja z dnia 25 marca 1970 roku – k. 83; akt własności ziemi z dnia 7 lipca 1972 roku – k. 84; umowa dzierżawy działki (...) zawarta dnia 29 listopada 1976 roku przez D. K. – k. 85; decyzja z 3 października 1978 roku o wyznaczeniu D. K. kandydatem na nabycia działki (...)- k. 86; opis i mapa z 1979 roku – k. 87)

Nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w Trzciance Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C. prowadził księgę wieczystą (...) po śmierci I. K. stała się współwłasnością D. K. i Z. K.. Aktem notarialnym z dnia 2 lutego 1998 roku Z. K. przekazał swój udział w tej nieruchomości D. K. i jego żonie M..

(dowód: umowa darowizny z dnia 2 lutego 1998 roku – k. 71-73; odpis księgi wieczystej Kw (...) – k. 79, 80; wypis z rejestru gruntów – k. 88)

Dnia 13 lipca 1999 roku zmarł D. K.. Spadek po nim odziedziczyli na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Trzciance z dnia 10 grudnia 2014 roku w sprawie I Ns 838/14 żona M. K. oraz synowie R. K. (1), R. K. (2), A. K. w 1/4 części każdy z nich. Po śmierci D. K. umową o dział spadku i zniesienie współwłasności spadkobiercy D. K. dnia 28 lipca 2015 roku przenieśli udział w nieruchomościach, dla których Sąd Rejonowy w Trzciance Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C. prowadzi księgi wieczyste (...) na rzecz A. K., który stał się ich wyłącznym właścicielem.

(dowód: wydruk księgi wieczystej (...) – k. 35-46; wydruk księgi wieczystej (...) – k. 47-63; umowa o dział spadku i zniesienie współwłasności – k. 74-77)

W dniu 27 grudnia 2019 roku zapadła decyzja o zatwierdzeniu postępowania rozgraniczeniowego dla działki nr (...) położonej w obrębie wsi K.. Postępowanie rozgraniczeniowe nie dotyczyło działki (...).

(dowód: decyzja z dnia 27 grudnia 2019 roku z protokołem granicznym i szkicem polowym – k. 97-102)

Granica geodezyjna pomiędzy działką (...) a działką (...) położonych w obrębie K., gmina P., przebiega od punktu 200807 przez punkt 9 przez punkt 200745 do punktu 6, 4, 3 „Mapy do celów prawnych” załączonej do opinii biegłego J. M. z dnia 16 września 2021 roku. Tak granica ta przebiegała od lat na zasadach spokojnego posiadania przez strony.

(dowód: opinia biegłego J. M. – k. 204-213”, 247, 248, 278; częściowo zeznania świadków Z. K. – k. 156, 157, J. B. – k. 157, 158, 280, 281, A. B. –k.158, 159, E. R. – k. 159, 160 i J. K. – k. 176, 177, J. G. – k.188-191; B. R. – k.279; R. R. – k. 279, 280; zeznania pozwanego A. K. – k.281, 282)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów powołanych wyżej, w tym zawartych w aktach ksiąg wieczystych o numerach (...), opinii biegłego J. M. (k. 204-214, 247-248, 278), zeznaniach świadków częściowo Z. K. (k.156, 157), J. B. (k.157, 158, 280, 281), A. B. (k.158, 159), E. R. (k.159, 160), J. K. (k.176, 178), J. G. (k.188-191), B. R. (k.279), R. R. (k.279, 280), częściowo zeznań pozwanego A. K. (k.281, 282).

Sąd częściowo uwzględnił zeznania świadka Z. K., stryja pozwanego oraz świadków J. B., A. B., E. R., J. K., B. R., R. R.. Relacje tych świadków różniły się. Z. K. utrzymywał, że sporna droga nie zmieniała swojego położenia. J. B., A. B., właściciele działki o numerze geodezyjnym (...) oraz świadek E. R., twierdzili, że nastąpiło przesuniecie drogi, o czym miały świadczyć rury drenażowe pociągnięte na działce (...) w latach 80-tych XX wieku, które obecnie znajdują się już pod faktycznie istniejącą drogą. Świadkowie wskazywali też na istnienie drugiego mostka, wymytego kiedy przez wodę. A. B. opisywała kamień położony na polu przez jej dziadka, które miał zniechęcić osoby wjeżdżające na to pole, które dla własnej wygody przy przejeżdżaniu wjeżdżały na jej pole. E. R. w ogóle wiązał przesuwanie się drogi z kradzieżą wspomnianego kamienia. Z kolei świadek J. K. twierdził, że granica jego działki, która zgodnie z mapą geodezyjną (k.20) jest częściowo zajęta przez sporną drogę, była taka sama kiedyś jak jest teraz. Świadek wskazał obrzeża faktycznie istniejącej drogi jako linię graniczną swojej nieruchomości. Jednak zeznania tego świadka pozostawały w sprzeczności z podpisaniem przez niego protokołu granicznego z października 2019 roku (k.98-101), na podstawie którego ustalono przebieg granicy działki (...), będącej własnością J. K., zupełnie inaczej, aniżeli zeznał świadek. Zgodnie z tymi dokumentami, jego działka obejmowała cały odcinek drogi. J. K. przyznał, że słyszał o drugim mostku, ale nie znał jego umiejscowienia. Z zeznań świadka J. K. można wyciągnąć wniosek, iż świadek jest jednak zainteresowany przejęciem posiadania nieruchomości również w zakresie spornej drogi (dlatego podpisał protokół graniczny), ale z drugiej strony nie chce się narazić na konflikty z pozwanym. Z zeznań świadka J. K. wynika też, że sporna droga nie jest w żaden sposób utwardzona, jest jedynie wyjeżdżona, znajduje się na terenie zamakającym, co powoduje, że użytkownicy jej czasami dość swobodnie wybierają jej przebieg, tak jedynie aby było im łatwiej przejechać. To z kolei potwierdza słowa świadka E. R., iż droga była przesuwana w kierunku działki o numerze geodezyjnym (...). B. R. twierdziła, że droga przebiegała tak jak teraz, ale równocześnie zeznała, że teraz jest bardziej skierowana na pole. R. R. zeznał, że 8 lat temu droga przebierała inaczej, ale nie był w stanie powiedzieć, czy jego ojciec zaorywał drogę jako przebiegającą przez jego pole, czy też nie. J. B. podczas przesłuchania dnia 31 marca 2022 roku jednoznacznie twierdził, że 4 lata temu droga przebiegała inaczej, czego jednak nie potwierdziła większość świadków opisanych wyżej. Trudno zresztą przyjąć, że J. B. będąc właścicielem działki (...) nie podjąłby jakiejś wyraźnej akcji obronnej widząc, że na jego oczach przebieg drogi wyraźnie się zmienił wchodząc na teren jego nieruchomości. Różne były stanowiska świadków co do zmiany przebiegu drogi, bądź niezmienności tego przebiegu. Świadkowie byli jednak zgodni, że obecny przebieg drogi jest już od dłuższego czasu – niektórzy podawali nawet, że od kilkudziesięciu lat. Z kolei wszyscy świadkowie poza Z. K., R. R. i B. R. wskazywali na drugi mostek, a to z kolei poświadcza twierdzenia powoda o innym, aniżeli obecnie przebiegu drogi, ale kilkadziesiąt lat temu.

Sąd uwzględnił w całości dowód z opinii biegłego J. M. (k.204-214, 247, 248, 278). Dowód z opinii biegłego musi być oceniany pod kątem:

a) czy biegły dysponuje wiadomościami specjalnymi, niezbędnymi do stwierdzenia okoliczności mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy,

b) czy opinia biegłego jest logiczna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy,

c) czy jest pełna i jasna oraz nie zachodzi nie wyjaśniona sprzeczność pomiędzy nią a inną opinią ujawnioną w toku przewodu sądowego.

J. M. jest stałym biegłym sądowym z zakresu geodezji. Ma zatem odpowiednie kwalifikacje do wydania opinii w niniejszej sprawie. W opiniach pisemnych biegły szczegółowo przedstawili czynności, jakie wykonał w związku z opinią, materiał dowodowy, na jakim się opierał, a także sposób i podstawy obliczenia każdej z podawanych w opinii kwot. Uzyskane wnioski obszernie umotywował. Rola biegłego sprowadzała się do wyznaczenia granicy między działka (...) a działką (...), czyli zmierzała do przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego pomiędzy tymi działkami. Biegły przeanalizował przede wszystkim materiał źródłowy dotyczący przebiegu granicy. Opisał ten materiał na stronie 5 opinii. Ponieważ biegły uznał ten materiał za niedający możliwości ustalenia prawnych granicy dokonał rozgraniczenia w oparciu o ostatni stan spokojnego korzystania z nieruchomości. Wskazać też należy, że decyzja z dnia 27 grudnia 2019 roku (k.97-102) o zatwierdzeniu postępowania rozgraniczeniowego nie mogą dla biegłego stanowić podstawy ustaleń przebiegu prawnej granicy działki (...) ponieważ pominięto w tym postępowaniu w ogóle działki pozwanego. Rozgraniczenie przeprowadzono wówczas pomiędzy podmiotami, które były zgodne co do przebiegu granicy, a przesunięcie granicy miało nastąpić kosztem nieruchomości pozwanego, który o tym nic nie wiedział, chociaż powinien być stroną takiego postępowania. Biegły podkreślił na rozprawie, że do wyznaczenia granicy według stanu prawnego są potrzebne dokumenty z pomiarów w terenie i całość operatu musi być złożona w Państwowym Zasobie Geodezyjnym. Takich dokumentów na ustalenie przebiegu granicy działek (...) nie było i nie dało się ustalić prawnego przebiegu granicy.

Sąd uwzględnił w części zeznania pozwanego A. K.. Oczywiście pozwany był zainteresowany określonym rozstrzygnięciem w sprawie i z tego powodu jego relacja musiała być oceniana bardzo ostrożnie. Jednakże relacja pozwanego co do przebiegu od lat drogi w tym miejscu, w którym droga ta obecnie przebiega potwierdziła część świadków. Podobnie zapewnienia, że nikt nigdy nie miał pretensji do niego co do takiego przebiegu drogi znalazły potwierdzenie w relacjach powołanych wyżej świadków. Ostrożnie należało natomiast ocenić zapewnienia pozwanego, że po wizycie geodety M. M. (2) na jego działce (...) nie zostały wkopane żadne kamienie graniczne. Trudno uwierzyć, iż biorąc pod uwagę 2 lata trwania przedmiotowej sprawy pozwany w przypadku wyorania kamieni nie zainteresowałby się tym. Jednak jak zeznał biegły J. M., w sprawie nie było żadnych podstaw do wkopywania kamieni granicznych na działce pozwanego. Sam fakt, iż takie kamienie mogły zostać wkopane, nie miałby żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia tej sprawy.

Sąd uwzględnił pozostałe dokumenty i dowody, w tym zawarte w aktach księgi wieczystej Sądu Rejonowego w Trzciance (...) i (...).

Sąd na podstawie art. 235 ² §1pkt2 k.p.c. oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka geodety M. M. (2). W ocenie Sądu, dowód ten jest nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy, skoro postępowanie rozgraniczeniowe (k.98-102) nie obejmowało działki (...) pozwanego. Nie ma też dokumentów potwierdzających, aby na jakimkolwiek etapie uczestniczył on w tych czynnościach. Geodeta ten nie zajął się zatem ostatecznie rozgraniczeniem działki (...) z działką (...), które są przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie. Decyzja rozgraniczeniowa nie była tym samym doręczana pozwanemu (k.97), który nie był stronom tego postępowania. Ponadto, jak wskazał biegły geodeta w tej sprawie, do przeprowadzenia granicy zgodnej ze stanem prawnym są potrzebne w określony sposób utrwalone pomiary punktów granicznych. Skoro takich dokumentów nie ma w Państwowym Zbiorze Geodezyjnym, to żaden materiał dowodowy w postaci zeznań świadków niczego tu nie zmieni. M. M. (2) nie można by natomiast przesłuchiwać na okoliczność ostatniego spokojnego stanu posiadania, ponieważ świadek w tym zakresie nie miał możliwości poczynić obserwacji w przeciągu większego okresu.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 222§ 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

W niniejszej sprawie powód domagał się wydania opisanej w pozwie nieruchomości wskazując na jej bezprawne posiadanie przez pozwanego.

W pierwszej kolejności pozwany podniósł zarzut zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości – pasa granicznego. Zgodnie z art. 177 k.c. obowiązującym do dnia 1 października 1990 roku przepisów o nabyciu własności przez zasiedzenie nie stosuje się, jeżeli nieruchomość jest przedmiotem własności państwowej. Przepis ten utracił moc dnia 1 października 1990 roku, a obowiązywał od dnia 18 maja 1964 roku. Art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz.U.1990.55.321) stanowi, iż do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się od tej chwili przepisy niniejszej ustawy; dotyczy to w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie. Art. 10 tej ustawy stanowi, iż jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę. Innymi słowy, pozwany mógłby wykazywać zasiedzenie nieruchomości w okresie od 1 października 1990 roku do 1 kwietnia 2015 roku z doliczeniem okresu 15 lat sprzed 1 października 1990 roku.

Zgodnie z art.2aust.2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Rzeczy wyłączone z obiegu nie mogą stanowić przedmiotu obrotu cywilnego, co wyłącza możliwość ich zasiedzenia, chyba że utraciły charakter dobra publicznego. Wyłączenie to obejmuje między innymi dobra publiczne takie jak drogi. Sama możliwość korzystania z drogi publicznej nie ma cech posiadania na gruncie prawa cywilnego, lecz stanowi korzystanie ze sfery wolności gwarantowanej obywatelowi przez państwo. (por. postanowienie SN z 10.04.2014 r., IV CSK 461/13, LEX nr 1498653). „Wyłączenie z obrotu cywilnoprawnego dróg publicznych przewidziane w art. 2a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (jedn. tekst: Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) dotyczy nieruchomości, które po zrealizowaniu procesu inwestycyjnego są budowlą przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym (art. 4 pkt 2 ustawy). To, że droga publiczna została uwzględniona w ewidencji gruntów, nie oznacza jeszcze, że faktycznie w tym miejscu powstała. Zatem działkę pod nią można zasiedzieć.” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2012 r. I CSK 293/11, OSNC 2012, nr 9, poz. 104.). Wyłączenie zasiedzenia odnosi się do takich nieruchomości będących drogami publicznymi, które po zrealizowaniu procesu inwestycyjnego są budową przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, a nie nieruchomości dopiero przeznaczone pod drogę publiczną. Istotny jest zatem realny aspekt infrastrukturalny, a nie same, nawet najdalej idące, zamierzanie planistyczne. Z art. 2a ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 260 z późn. zm.) nie wynika kategoryczny zakaz możliwości zasiedzenia nieruchomości mogącej stanowić tzw. pas drogowy w rozumieniu art. 4 pkt 1 tej ustawy.( por. postanowienie SN z 22.05.2014 r., IV CSK 556/13, LEX nr 1475237). Wskazanie w ewidencji gruntów, iż dana nieruchomość stanowi drogę publiczną samo przez się nie oznacza zgodności ze stanem faktycznym i prawnym ani wyłączenia spod zasiedzenia. Jednak każdorazowo badać należy indywidualne okoliczności sprawy, gdyż możliwe jest, że droga wprawdzie została wybudowana niezgodnie z właściwym reżimem prawnym, ale powstała, istnieje i jest wykorzystywana zgodnie z przeznaczeniem, co wyłączałoby dopuszczalność jej zasiedzenia. Uwzględniać przy tym należy stan w chwili jej zawłaszczenia (objęcia w posiadanie samoistne) (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 2015 roku, III CSK 196/14, LEX nr 1666022). Wyłączenie z obrotu cywilnoprawnego dróg publicznych przewidziane w art. 2a u.d.p. dotyczy nieruchomości, które po zrealizowaniu procesu inwestycyjnego są budowlą przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym (art. 4 pkt 2 u.d.p.), albo w rozsądnym okresie (np. ze względu na plany inwestycyjne) taką budowlą się stanie. Działka gruntu uwidoczniona w ewidencji jako droga, która nigdy nie była drogą w rozumieniu art. 4 pkt 2 w związku z art. 2a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (jedn. tekst: Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.), może być przedmiotem zasiedzenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2013 roku, IV CSK 514/12, OSNC 2013/12/143).

Co do zasady zatem nie można zasiedzieć drogi publicznej. W tej sprawie niewątpliwie działka (...) nie tylko została przeznaczona na drogę, ale faktycznie pełniła tą funkcję co najmniej od kilkudziesięciu lat. Była więc to droga prawnie i faktycznie publiczna, która z tego powodu nie mogła zostać zasiedziana. Zarzut zasiedzenia zatem uznać należy za nieskuteczny.

Art. 36 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U.2020.2052 t.j. ze zm.) stanowi, iż sąd, przed którym toczy się sprawa o własność lub o wydanie nieruchomości albo jej części, jest właściwy również do przeprowadzenia rozgraniczenia, jeżeli ustalenie przebiegu granic jest potrzebne do rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy. W tym wypadku sąd w orzeczeniu zamieszcza również rozstrzygnięcie o rozgraniczeniu nieruchomości. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 1985 roku (III CRN 225/85, OSNC 1986/5/78) artykuł 15 dekretu z dnia 13 września 1946 r. o rozgraniczeniu (Dz. U. Nr 53, poz. 298 ze zm.) przewiduje właściwość sądu do wszczęcia sprawy o rozgraniczenie i jej przeprowadzenie w sytuacji, gdy przyczyną konfliktu i istotą sporu są prawnomaterialne przesłanki wydania nieruchomości, a rozstrzygnięcie o rozgraniczeniu jedynie uściśla rozstrzygnięcie sprawy o wydanie nieruchomości, ma więc charakter wtórny. Podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 1981 roku (III CRN 315/80, OSNC 1981/10/196 ) stwierdził, iż sąd nie zamieszcza w sentencji wyroku rozstrzygnięcia o rozgraniczeniu (art. 15 zd. 2 dekretu o rozgraniczeniu), jeżeli ustalenie granic doprowadziło do oddalenia powództwa o własność lub o wydanie nieruchomości albo jej części. Ustalenie takie zawarte w uzasadnieniu jest wówczas przesłanką rozstrzygnięcia. Jednak takie postępowanie rozgraniczeniowe przeprowadzić należy.

W niniejszej sprawie ma miejsce taka sytuacja. Strony toczyły spór o własność nieruchomości o powierzchni 0,2130 ha. W zależności od postępowania rozgraniczeniowego, obszar ten wchodził w skład działki powoda nr (...) lub działki pozwanego o numerze 411. Z opinii biegłego J. M. jednoznacznie wynika, że zaznaczony w uzasadnieniu pozwu obszar (k.20) jest własnością pozwanego (k.213). S. prawnego przebiegu granicy nie udało się ustalić zgodnie z art. 153 k.c. Jak wynika z zeznań opisanych wyżej świadków, każdy miał inne wyobrażenie o przebiegu granicy, a też żadnej konkretnej wierzy w zakresie kamieni granicznych, czy uregulowań prawnych. Dokumentacja badana przez biegłego okazała się w tym zakresie niewystarczająca. W tej sytuacji podstawą ustalenia granicy okazał się stan ostatniego spokojnego posiadania o jakim mowa w art. 153 k.c. Z zeznań wskazanych świadków wynikało, że ustalony przez biegłego J. M. przebieg granicy odpowiada stanowi istniejącemu od kilkudziesięciu lat do kilku lat. Skoro jednak objęty sporem teren nie jest własnością powoda, a leży w granicach działki pozwanego, powództwo należało w całości oddalić. Ponieważ nastąpiło oddalenie w całości powództwa, Sąd nie zamieszcza w orzeczeniu końcowym żadnego rozstrzygnięcia co do rozgraniczenia przedmiotowych działek.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 §1 i §1 ¹ k.c. Na koszty składają się: opłata od pozwu – 1000 zł (k.19), opłata od pełnomocnictwa pozwanego 17 zł– k. 34, wynagrodzenie pełnomocników – 3600 zł (§7ust.3 w zw. z §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265), wynagrodzenie biegłego geodety w kwocie 6712,69 zł (k.218) poniesione przez pozwanego i w kwocie 655,02 zł (k.253) zapłacone przez powoda; koszty stawiennictwa świadka J. K. i zwrot utraconego zarobku w kwocie łącznej 134,31 zł (k.187) wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa. Razem powód poniósł koszty w kwocie 5.255,02 zł, pozwany w kwocie 10.329,69 zł, Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Trzciance w kwocie 134,31 zł. Koszty te powinien w całości zapłacić powód i Sąd zasądził te koszty zarówno na rzecz pozwanego jak i na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Trzciance.

/-/ sędzia Piotr Chrzanowski

Sygn. akt I C 630/20

ZARZĄDZENIE

1.Odnotować w kontrolce uzasadnień.

2.Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- r.pr. D. R..

3.Rachunek biegłego przedłożyć Referendarzowi celem wydania postanowienia o przyznaniu wynagrodzenia i kosztach.

4,Akta za 14 dni lub z apelacją.

T., dnia 11 kwietnia 2022 roku.

/-/ sędzia Piotr Chrzanowski